Çocuk ve Ergen Terapisi, çeşitli psikolojik, davranışsal, gelişimsel, bilişsel, okul, aile ve akranlarıyla ilgili problemler yaşayan çocuklara ve ergenlere psikolojik destek vererek zorlukları hem kendileri hem de aileleriyle birlikte aşmalarına odaklanan bir psikoterapi alanıdır.

Çocuklar ve gençler, hayatları değiştikçe, gelişip olgunlaştıkça çeşitli sorunlarla karşılaşabilirler. Bu sorunların oluşturduğu belirtileri çocuklar ve ergenler bazen anlatmakta zorlanabilirler ve aileleri bunların farkında olmayabilir. Bundan dolayı, çocukların ve ergenlerin psikolojik, duygusal ve davranışsal sorunlarına erken müdahalede bulunmak oldukça önemlidir.

Bu terapi sürecinde, çocukların ve ergenlerin yaşadıkları sorunları keşfetmelerine, onlara ifade etmesi zor veya karışık gelen duygularını güvenli bir ortamda anlatabilmelerine, olumlu sosyal beceriler edinmelerini, problem çözme tekniklerini öğrenmelerini ve yaşlarına uygun gelişimsel ve duygusal dönüm noktalarına ulaşmalarını sağlamayı amaçlar.

Çocuk ve Ergen terapisinde hizmet verilen alanlar şunlardır:

• Depresyon
• Teknoloji bağımlılığı
• Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu
•  Okul Başarısızlığı
• Kaygı Bozuklukları
• Sınav Kaygısı
• Panik Atak
• Obsesif Kompulsif Bozukluk
• Fobiler 
• Sosyal Fobi
• Özgüven Problemi
• Arkadaş Problemleri
• Davranış Bozuklukları
• Dürtü Kontrol Bozukluğu
• Öfke Kontrol Problemi
• Otizm Spektrum Bozukluğu
• Özgül Öğrenme Güçlükleri
• Şizofreni
• Bipolar Bozukluk
• Aile Çocuk-Ergen Çatışmaları

Theraplay Oyun ve Aile Terapisi Nedir?

Theraplay, çocuklar ve aileler arasındaki duygusal bağı geliştirmeye odaklanan bir oyun terapisi modelidir. 1960’larda Ann M. Jernberg ve Phyllis B. Booth tarafından geliştirilen bu terapi modeli, ebeveyn-çocuk ilişkisini eğlenceli, yapılandırılmış etkileşimler yoluyla geliştirmeyi aynı zamanda çocuklarda sağlıklı bağlanmayı, öz saygıyı ve güveni teşvik eden aktiviteleri içerir.

Theraplay’in Faydaları

• Çocuğun kendine olan saygısını ve başkalarına olan güvenini geliştirir.
• Çocuğun duygu ve davranışlarını düzenleme yeteneğini geliştirir.
• Ebeveyn-çocuk bağını güçlendirir.
• Akranlarla sosyal becerileri ve olumlu etkileşimleri teşvik eder.
• Genellikle erken ilişkilerinde ihmal, istismar veya başka aksaklıklar yaşayan çocuklar için kullanılır.
• Bağlanma bozuklukları, travma, yaygın gelişimsel bozukluklar ve sosyal zorluklar dahil olmak üzere çeşitli duygusal ve davranışsal sorunları olan çocuklar için faydalı olabilmektedir.

Çocuk ve Ergenlerle Bilişsel ve Davranışçı Terapi

Çocuklara ve ergenlere yönelik Bilişsel ve Davranışçı Terapi (BDT), amaç odaklı, sistematik bir süreç aracılığıyla işlevsiz duygu, davranış ve düşünceleri değiştirmeye odaklanan bir psikoterapi türüdür. BDT, düşüncelerimizin, duygularımızın ve davranışlarımızın birbiriyle bağlantılı olduğu ve olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmenin duygu ve davranışlarda değişikliklere yol açabileceği fikrine dayanmaktadır. 

BDT aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli sorunlar için etkili olabilir:

• Kaygı/Anksiyete Bozuklukları
• Depresyon
• DEHB
• Davranış Sorunları
• Travma ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu 

Çocuklar ve ergenlerle yapılan BDT’de ebeveynlerin katılımı genellikle çok önemlidir. 

BDT çocukların veya ergenlerin gelişim düzeyine göre uyarlanmıştır. Küçük çocuklar için terapi, onları meşgul edecek daha fazla oyuna dayalı ve yaratıcı aktiviteler içerebilir. Ergenler için terapi daha çok soyut düşünme ve problem çözme becerilerine odaklanabilir. Genel olarak BDT, çocuk ve ergenlerin çeşitli psikolojik, duygusal ve davranışsal zorlukları yönetmelerine ve bunların üstesinden gelmelerine yardımcı olan oldukça etkili, kanıta dayalı bir yaklaşımdır.

Çocuk ve Ergenler için Şema Terapi

Şema Terapi, Dr. Jeffrey Young tarafından geliştirilen terapi çocuklar ve ergenlerde kullanılmak üzere uyarlanmıştır. Genellikle çocukluk döneminde oluşan ve kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebilecek, şemalar olarak bilinen, derinlere kökleşmiş düşünce, duygu ve davranış kalıplarını belirlemeye ve değiştirmeye odaklanır. Çocukların ve ergenlerin geçmişteki yaraları, boşlukları sebebiyle oluşan olumsuz temelli inançları ve şu an arasındaki ilişkiyi fark etmesini sağlar. Ve bu farkındalıkla, kalıcı ve sağlıklı değişime teşvik eder.

Şema Terapinin Temel Bileşenleri

Şemalar, gelişimimizin erken dönemlerinde başlayan ve yaşam boyunca tekrarlanan, kendi kendini engelleyen duygusal ve bilişsel kalıplardır. Genellikle belirli durumlar tarafından tetiklenirler ve uyumsuz davranışlara yol açabilirler. Yaygın şemalar terk edilme, güvensizlik, duygusal yoksunluk, kusurluluk, başarısızlık ve kırılganlık temalarını içerir.

Şema Modları, hepimizin deneyimlediği anlık duygusal durumlar ve başa çıkma tepkileridir. Bunlar günlük yaşamlarımızda şemaların etkinleştirilme ve ifade edilme yollarıdır.

Çocuklarda ve ergenlerde yaygın görülen modlar arasında Savunmasız Çocuk, Kızgın Çocuk, Bağımsız Koruyucu ve Cezalandırıcı Ebeveyn bulunur.

Çocuk ve Ergenlerde Hangi Durumlarda Kullanılır?

• Depresyon
• Kaygı
• Öfke
• Sınav Kaygısı
• Korku
• Özgüven Eksikliği
• Yeme Bozuklukları
• Çocuk-Ergen ve Aileler Arasındaki Çatışmalarda

Çocuk ve Ergenlerde Şema Terapinin Hedefleri

• Şemaları tanımlamayı ve anlamayı sağlamak 
• Kendi sorunlarıyla başa çıkma stratejileri öğretmek
• Uyumsuz duygu ve davranış kalıplarını değiştirmeyi sağlamak
• Duygu düzenlemeyi ve ifade etmelerini geliştirmek
• Benlik algısını güçlendirmek
• Kişilerarası ilişkileri geliştirmek, güçlendirmek ve güvenli sınırlar koymalarını sağlamak

Şema Terapi, duygusal ve davranışsal zorlukların temel nedenlerini ele alarak çocukların ve ergenlerin kendilerine ve etraflarındaki dünyaya bakış açılarında kalıcı değişiklikler yaratmayı amaçlamaktadır.

Çocuk ve Ergenlerde EMDR

EMDR terapisi, çocuklar ve ergenler de dahil olmak üzere bireylerin travmatik deneyimleri veya üzücü anıları işlemesine ve bütünleştirmesine yardımcı olmak için tasarlanmış bir terapi modelidir. Özellikle travma sonrası stres bozukluğunun (TSSB) tedavisinde etkili olmakla birlikte aynı zamanda kaygı, depresyon ve fobiler gibi diğer psikolojik sorunlar için de kullanılıyor. Bu tedavi modeli kısa sürede etki gösterdiğinden çokça tercih edilmektedir.

Çocuk ve Ergenlerde EMDR Terapisinin Hedefleri

• Travma belirtilerini azaltmak (geçmişe dönüş ve kopamama, kabuslar ve aşırı uyarılma)
• Duygu düzenlemeyi geliştirmek
• Düşünce boyutunda işlevsellik kazandırmak (travmatik deneyimlerle bağlantılı olumsuz inançları ve bilişsel çarpıtmaları değiştirir)
• Sağlıklı başa çıkma stratejileri kullanmalarını desteklemek

Ebeveynlere EMDR süreci ve terapi sırasında ve sonrasında çocuklarına nasıl destek olabilecekleri konusunda eğitim verilmektedir. Herhangi bir aile dinamiğini ele almak veya ek destek sağlamak için aile oturumları da dahil edilebilir.