Skip to main content

Bu psikolojik gerilim filminde dissosiyatif kimlik bozukluğu olan Kevin Wendell Crumb toplam 24 farklı kişiliğe sahip ve hangi kişilik ortaya çıkıyorsa davranışlarını o kontrol ediyor. Kevin, bazen dokuz yaşındaki Hedwig, bir anne figürü olan Bayan Patricia, moda tutkunu Barry, diyabet hastası Jade veya saf olmayan insanları tükenten öfkeli bir yaratık olan Canavar karakterine dönüşebiliyor. 

Dİssosiyatif kimlik bozukluğu (çoklu kişilik bozukluğu) olan bir birey, genellikle iki veya daha fazla belirgin kişiliğe sahip veya bu kişilikler tarafından ele geçirilme/kontrol edilme deneyimleri yaşamaktadır. Kişilikler arası geçiş yaparken yaşadığı travmatik olayları unutarak hafızada boşluklar meydana gelir. Örneğin, Dennis karakterine büründüğü zaman üç genç kızı kaçırır ve Canavar karakterine geçiş yaptığında ise fiziksel büyük değişimler geçirerek kızlardan ikisini yer. Ama Canavar’dan kendisine geri döndüğünde ne yaptığını hatırlamamaktadır.

Önemli olan ve bilinmesi gereken şudur ki, dissosiyatif kimlik bozukluğu genellikle çocukluk travmasından kaynaklanır. Çocuklar kaldıramayacağı travmatik olaylara maruz kaldıklarında bunlarla baş edebilmek için ve kendilerini koruyabilmek için kişiliklerde bölünmeler yaratırlar. Bu yeni kimlikler, genellikle ana karakterden farklı olarak kendini koruyabilen ve daha güçlü kimselerdir. Bunlar fiziksel, psikolojik veya duygusal travmalar olabilir. 

Filmde Kevin’ın annesi tarafından tacize uğradığı, tehdit edildiği ve aşırı acı çektiği yansıtılmaktadır. Bu nedenle, Kevin, terapisti Karen Fletcher ile görüştüğü zamanlarda anlıyoruz ki, bazı karakterler cinsiyetine, yaşına, kişiliğine ve yaşadıklarına uyuşmasada bazen kendisine ve yakınlarına benzer tarafları da olabiliyor. Mesela, Dennis, annesi gibi obsesif kompulsif bozukluğu (OKB) olan bir karakterdir. Hedwig, onun yaşayamadığı saf çocuksu duygularını tekrardan yaşamasına fırsat sunan ve onu en çok kontrol eden karakterlerdendir. Canavar karakterine büründüğü zaman ise hiç kimsenin ona tekrardan zarar veremeyeceği özelliklere sahip olur. 

Ancak bu olağanüstü özellikler gerçek hayattaki dissosiyatif kimlik bozukluğu özellikleri ile ne kadar bağlantılı?

Filmde anlatılanların aksine, dissosiyatif kimlik bozukluğu olan kişiler daha çok kendilerine zarar verme eğilimindedir. Yani, travma kurbanı aslında bu kişilerdir. Kevin, Canavar karakterine geçtiğinde, büyük fiziksel değişimler geçirmesi, kurşun geçirmez bir vücuda sahip olması ve duvarlara tırmanması gibi yeteneklere sahip olması abartılı bir biçimde ele alınıyor. Ancak filmde, dissosiyatif kimlik bozukluğunun gerçek dışı ve şiddet yanlısı anlatıldığı kısımlar, bu rahatsızlığa sahip veya yakınlarında sahip olanlar için yanlış anlamalar ve damgalama da oluşturabilir ve onların hayatlarını daha da zorlaştırabilir. Kimlik parçalanmasını doğru bir şekilde tasvir ederken, semptomların doğa üstü olması tedavi edilmesi zor bir rahatsızlık gibi gösteriyor. Halbuki, terapi ile birlikte travmatik anılar işlemlenebilir. Ve tedavide, bu bireylerin duygu regülasyonu sağlandığında yani stabilize edildiğinde, kendilerine zarar vermemeleri için güvenlikleri sağlandığında ve ilişkilerine sağlıklı bir şekilde devam etmeleri desteklendiğinde semptomlarını daha kolay yönetebilir ve günlük hayatlarındaki işlevlerini de geliştirebilirler.